Festivalessay 2021
Pieter Bergé: De leugens en de schaterlach
Sjostakovitsj' geheime Stalin-satire
Toen Dmitri Sjostakovitsj stierf in 1975 werd hij wereldwijd gezien als een trouwe, zij het wat weerbarstige vazal van het Sovjetregime. Enkele jaren later kwam daar plots verandering in. Een jonge Rus publiceerde de zogezegde memoires van Sjostakovitsj (Testimony) en portretteerde hem daarbij als ‘geheime dissident’. Sindsdien woedt er een heftige discussie: wat was de componist nu écht?
Dit essay geeft een antwoord in twee delen. Eerst reconstrueert het de pittigste debatten uit de Sjostakovitsjstrijd: een spetterend gevecht van leugens en (halve) waarheden, dat de muziekwetenschap meer kwaad dan goed heeft gedaan. Daarna komt de componist zelf aan het woord. Tussen alle meesterwerken door schreef die namelijk ook een snoeiharde Stalin-satire: De Anti-formalistische Rayok of de Peepshow.
Het Festivalessay is te koop na de Presentatie op 12.12.2021 en in de betere boekhandel.
Festivalessay 2019
Pieter Bergé: Wat valt er eigenlijk te begrijpen?
Een essay voor Beethovenliefhebbers en Schönberghaters
“Ik begrijp hier echt niets van” – dat moet zowat de meest gehoorde jammerklacht zijn van muziekliefhebbers na een concert waarop ze (ongewild) een stuk ‘nieuwe muziek’ moesten aanhoren. De vraag is dan ook: Wat vàlt er eigenlijk te begrijpen? Aan de hand van Schönbergs Tweede en Beethovens Tiende Strijkkwartet – in 1908 samen uitgevoerd op een van de grootste schandaalconcerten uit de geschiedenis van de klassieke muziek – gaat Pieter Bergé op zoek naar antwoorden. Misschien gaat u er wel anders door luisteren – niet alleen naar Schönberg trouwens, naar ook naar Beethoven!
Het Festivalessay is te koop bij Peeters Publishers en in de betere boekhandel - € 24