Festivalessay 2021
Pieter Bergé: De leugens en de schaterlach
Sjostakovitsj' geheime Stalin-satire
Toen Dmitri Sjostakovitsj stierf in 1975 werd hij wereldwijd gezien als een trouwe, zij het wat weerbarstige vazal van het Sovjetregime. Enkele jaren later kwam daar plots verandering in. Een jonge Rus publiceerde de zogezegde memoires van Sjostakovitsj (Testimony) en portretteerde hem daarbij als ‘geheime dissident’. Sindsdien woedt er een heftige discussie: wat was de componist nu écht?
Dit essay geeft een antwoord in twee delen. Eerst reconstrueert het de pittigste debatten uit de Sjostakovitsjstrijd: een spetterend gevecht van leugens en (halve) waarheden, dat de muziekwetenschap meer kwaad dan goed heeft gedaan. Daarna komt de componist zelf aan het woord. Tussen alle meesterwerken door schreef die namelijk ook een snoeiharde Stalin-satire: De Anti-formalistische Rayok of de Peepshow.
Het Festivalessay is te koop na de Presentatie op 12.12.2021 en in de betere boekhandel.